آونگ پرس ، چاقی در جوامع امروز به عنوان یک مشکل تهدید کننده سلامت در کودکان و نوجوانان مطرح شده است و خطر چاقی را در بزرگسالی افزایش میدهد.
کودکان چاق در معرض خطر دیابت، بیماریهای قلبی عروقی، کبد چرب و سایر اختلالات متابولیک قرار دارند. تغییر الگوی غذایی به سمت افزایش مصرف مواد غذایی پرانرژی مانند مواد غذایی پرچرب و سرخ کرده، فست فودها، مواد قندی و شیرینیها از جمله انواع کیک، کلوچه، بیسکوییت و شیرینیهای خامه ای، نوشیدنیهای شیرین شده مانند نوشابههای گازدار و آبمیوهها که حاوی چربی بالا و قند زیاد است، عوامل زمینهای تاثیرگذار در افزایش خطر چاقی در کودکان محسوب میشود.
از طرفی دیگر، بی تحرکی و کاهش فعالیت بدنی در دنیای امروز که به واسطه شرایط زندگی شهری و صنعتی شدن جوامع ایجاد شده است، در ایجاد چاقی نقش دارد. کودکانی که زمان زیادی از روز به استفاده از صفحه نمایش از جمله تلویزیون، رایانه و گوشی هوشمند میپردازند، بیشتر در معرض خطر چاقی قرار دارند.
همچنین اخیرا مطالعات نشان داده است که افزایش زمان تماشای تلویزیون در دوران کودکی با افزایش خطر سندرم متابولیک در بزرگسالی مرتبط است.
سندرم متابولیک چیست؟
سندرم متابولیک شامل مجموعهای از شرایط از جمله فشار خون بالا، قند خون بالا، چاقی شکمی و اختلال چربی خون است که پیش گویی کننده دیابت، بیماریهای قلبی و سکته مغزی در سالهای بعدی است.
افزایش زمان استفاده از صفحه نمایش با کاهش فعالیت بدنی، کاهش انرژی مصرفی پایه و افت کیفیت خواب، همچنین با افزایش دریافت انرژی مرتبط است.
در این زمینه مطالعات نشان میدهد کودکان حین استفاده از صفحه نمایش علاقه بیشتری به دریافت نوشیدنیهای شیرین شده و مواد غذایی پرچرب و مصرف کمتر میوه و سبزی داشته اند و این الگوی غذایی نامطلوب تا بزرگسالی نیز ادامه یافته است؛ بنابراین عاملی تأثیرگذار در افزایش خطر اضافه وزن و چاقی و کاهش تناسب اندام محسوب میشود؛ بنابراین با توجه به پیشرفت تکنولوژی و افزایش زمان استفاده از صفحه نمایش، مدیریت زمان استفاده از این محصولات دیجیتال اهمیت بیشتری پیدا میکند.
سازمان بهداشت جهانی توصیه میکند زمان استفاده از صفحه نمایش در کودکان کمتر از پنج سال به کمتر از یک ساعت در روز محدود شود.
توصیه میشود کودکان کمتر از دو سال نیز از صفحه نمایش استفاده نکنند. همچنین پیشنهاد میشود این زمان برای کودکان ۸ تا ۱۴ سال به یک تا دو ساعت در روز محدود شود.
دکتر «زهرا حسن زاده»، دکتری تخصصی علوم تغذیه مجتمع آموزش عالی سلامت حضرت باقرالعلوم (ع) سپیدان