آونگ پرس، با افزایش انواع مختلف وسایل گرمایشی در زندگی بشر، برخی بی احتیاطی‌ها موجب شده تا مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن به عنوان یکی از علت‌های مرگ شناخته شود؛ مرگی خاموش که به عقیده کارشناسان، ابتدا بسیار مشابه به سردرد ساده است و به تدریج فرد را به کام مرگ فرو می‌برد.
با افزایش آمار بروز این نوع از مسمومیت‌ها در فصل‌های سرد سال، توجه کافی افراد به ایمنی وسایل گرمایشی، مهمترین عامل پیشگیری از این نوع مرگ‌ها محسوب می‌شود و بر همین اساس لازم است خانواده‌ها با حساسیت بیشتر نسبت به سلامت خود و اعضای خانواده، ضمن پرهیز از برخی رفتار‌های مخاطره آمیز مانند استفاده از گاز پیک نیک در داخل چادر، از کارکرد درست وسایل گرمایشی مانند دودکش بخاری، شومینه و پکیج مطمئن شوند.
دقت و توجه به داغ بودن دودکش، بهترین آزمایش سلامت دودکش است؛ سردی لوله دودکش بخاری به دلیل خارج نشدن محصولات احتراق و گاز‌های سمی از دودکش است که در این صورت باید رفع نقص شود؛ همچنین نصب کلاهک مخصوص برای دودکش در پشت بام‌ها برای جلوگیری از انتشار و برگشت گاز منوکسید در محیط منزل نقش مهمی دارد و باید به یاد داشته باشیم که استفاده از دودکش‌های آکاردئونی آلومینیومی به علت نبود امکان آب بندی در ابتدا و انتها خطرناک است.
اهمیت توجه به رنگ شعله بخاری و وسایل پخت و پز
رنگ شعله بخاری و وسایل پخت و پز باید آبی باشد و چنانچه رنگ شعله قرمز، زرد و یا نارنجی باشد، به علت نقص در سوخت رسانی و کمبود اکسیژن در محیط است که باید تعمیر شود؛ در صورت استفاده از وسایل گرمایشی مانند بخاری و شومینه نیز نباید تمامی روزنه‌های جریان هوا در منزل و به ویژه اتاق خواب مسدود شود.
نصب آبگرمکن در حمام و روشن کردن شعله‌های اجاق گاز در آشپزخانه برای گرم نگه داشتن محیط داخل خانه، دو علت دیگر از بروز مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن است که باید از آن پرهیز کرد.
مونوکسیدکربن بعد از نفوذ به بدن، مانع از رسیدن اکسیژن به مغز و اندام‌ها شده و فرد دچار نشانه‌هایی مانند ضعف، بیحالی، سردرد و حالت تهوع می‌شود؛ چنانچه فرد در این مرحله متوجه خطر شود می‌تواند از پیشرفت مسمومیت جلوگیری کند، اما از آنجا که علایم اولیه مسمومیت با مونوکسید کربن با سردرد آغاز می‌شود و به سرماخوردگی شباهت دارد، ممکن است فرد به آن توجه نکند و حتی تصمیم به استراحت در بستر بگیرد که بسیار خطرناک است، بنابراین لازم است نشانه‌های اولیه گاز گرفتگی را جدی بگیریم و ضمن باز کردن درب و پنجره ها، سیستم گرمایشی را بررسی کنیم.
قرار دادن دودکش در ظرف آب هیچ تاثیری در کاهش گاز مونوکسید کربن ندارد، همچنین استفاده از بخاری بدون دودکش تنها محدود به اماکن باز است و استفاده از آن در اتاق خواب و محیط‌های بسته ممنوع است.
در صورت مشاهده هرگونه نشانه مسمومیت با گاز مونوکسید کربن، به سرعت موضوع را به مرکز اورژانس به شماره ۱۱۵ اطلاع دهید.
«محمدحسین کیانفر»، مسوول واحد سلامت محیط مرکز بهداشت شهدای انقلاب شیراز
