در احوال پیوند ادبی «فارس» و «خراسان»

هنگامی که در مکتب شعر دو خطۀ یاد شده درنگ می کنیم افق شعر غنی ایران زمین در قرون اولیه خاستگاه سبکی از شعر کهن پارسی با نام «خراسان» و آفرینش قصاید پربار شعر این سرزمین در آن سبک و ظهور حکیم توس،عطار وخیام و در دیگر اعصار فتح قله های دیگر شعر فارسی در قالب غزل از سعدی و حافظ در واضح دیده می شود.
از تعارفات تعلق خاطر به زادگاه که بگذریم هم خطۀ فارس و هم خراسان بزرگ آن روز که اکنون در سه استان تعریف گردیده است، شاعرانی را در صفحات تاریخ ادبیات سرزمین مان ثبت کرده اند که هر آینه بنیان شعر ایران را با قوت کلام و ایهام ها، ایجازها، استعاره و صنایع دیگر پابرجا نگه داشته اند.
این ادعا البته انکار ذوق دیگر شاعران خوش قریحه این کهن سرزمین نیست و لطف اشعار هر شاعری از این «کهن مرز و بوم» قابل ستایش و تعظیم است.
تکیه کلام سید عباس صالحی مدیر روزنامه کهنسال اطلاعات و وزیر فرهنگ و ارشاد بر پیوند شعر خراسان و فارس از آنجا به دل می نشیند که او خود در شعرشناسی دستی بر آتش دارد و همنشینی و معاشرت با شاعر و شعر شناس بزرگی چون دکتر شفیعی کدکنی را در کارنامه دارد، برای نگارنده از آن دلنشین بود که پیوند شعری دو خطۀ یاد شده بی حساب و کتاب نیست چنانکه در طول اعصار مختلف شعر پارسی در حماسه سرایی نظیر حکیم توس نداریم و در غزل نظیر حافظ.
در نثر پند آموز با وجود تقلیدهای فراوان چه نثری همسان با نثر پرلطف شیخ اجل سعدی شیرازی در گلستان همیشه بهار او آفریده شده است؟!
در وادی رباعی با همان وزن مشهور «لاحول ولا قوه الا باللّه» کدامیک از شاعران صخره نورد شعر کهن به غنا و مفاهیم متعالی رباعی حکیم خیام نیشابوری به قله رسیدند؟ به جرأت می توان گفت، هیچ.
در شعر پس از مشروطه نیز با برپایی انجمن های ادبی در این دو وادی ماجرای شعر و شاعری به گونه ای دیگر رقم خورده است، چه آنکه رشد بزرگانی چون عماد خراسانی،محمد قهرمان، قدسی مشهدی، مهدی اخوان ثالث،علی باقر زاده، شفیعی کدکنی و… در محفل ادبی خانه زنده یاد محمد قهرمان در مشهد، اشعار پرنغز و ریشه داری را در اختیار جامعه ادبی کشور قرار داد.
از دیگر سو شیراز نیز که به شهر شعر و غزل مشهور بوده است چه در وادی شعر دیروز و همچنین شعر امروز از دل انجمن های ادبی اش مهدی حمیدی شیرازی، لطفعلی صورتگر، فریدون توللی، پرویز خائفی و… در شعر نیمایی منصور اوجی، شاپور بنیاد، شاپور جورکش برخاستند و مسیر راه شاعران جوان تر این خطه گردیدند.
هر چند در بنیان شعر آیینی نیز با رویکرد برپایی چهل ساله «شب شعر عاشورا» و ارائه آثار شایسته در حوزه ادبیات آیینی از دیگر ظرفیت های ادبی کهن دیار شیراز می توان توصیف می شود.
حالا با اشاره وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بر محوریت دو استان در وادی شعر کشور و تأکید بر پیوند ادبی شان و همچنین قول مساعد برای بسترسازی این مهم، باید رشد زیرساختی انجمن های ادبی، توجه به برپایی مستمر کارگاه های شعر در سطح استان و تعاملات شاعران دو استان فارس و خراسان در دیدارها و سلسله نشست های ادبی بیش‌از گذشته مورد توجه قرار گیرد!
چه خوب است در تقویم فرهنگی استان های فارس و خراسان نیز پیوند ادبی دو استان لحاظ گردد تا سالانه بر داشته ها و ظرفیت های ادبی آنها تأکید گردد و این مهم با همکاری دو دانشگاه بزرگ فردوسی مشهد و دانشگاه شیراز و حضور دوجانبه اساتید دو دانشگاه یاد شده در برنامه های بزرگداشت مفاخر ادبی دو استان کهن میسر خواهد شد.