آونگ پرس ، فرآیند خصوصی‌سازی دهه ۸۰ بسیاری از صنایع و واحدهای تولیدی فعال و بزرگ کشور و فارس را به رکود و تعطیلی کشاند، واحدهایی نظیر آزمایش مرودشت، قند ممسنی، آی‌تی‌آی و کارخانه آی.تی.ام و …؛ اگرچه طی سنوات گذشته تلاش‌هایی برای رفع مشکلات عدیده این مراکز صنعتی در دستور کار قرار گرفت اما نافرجام ماند.
کارخانه آزمایش مرودشت، به عنوان یکی از واحدهای تولیدکننده اصلی لوازم خانگی مرغوب ایرانی، زمانی نماد حرکت فارس به سمت توسعه صنایع در کنار بخش کشاورزی به شمار می‌رفت و از حدود ۲ دهه قبل و به دنبال خصوصی‌سازی، آرام آرام به سمت رکود و تعطیلی رفت و در سال‌هایی سوله‌هایش به مرکز نگهداری پیاز بدل شد!!
اوایل دهه هشتاد، این واحد تولیدی در جریان خصوصی‌سازی صنایع، واگذار و به دلایلی منجمله سوءمدیریت و فقدان نظارت، به ورطه تعطیلی کشانده شد تا بسیاری از دلسوزان را به شوک فرو ببرد؛ مشکلی که طی سال‌های گذشته، هیچ یک از مسئولان پاسخ و توضیح مناسبی در خصوص آن به رسانه‌ها نداده بودند.
کارخانه قند ممسنی نیز که قریب به شصت سال قبل در منطقه‌ای حاصلخیز به لحاظ کشاورزی و با هدف ایجاد صنایع تبدیلی و افزایش بهره‌وری شکل گرفت و ایجاد شد، سالانه محصول تولیدی مزارع چغندر بخشی از استان فارس به ویژه شهرستان‌های ممسنی و نورآباد را به شکل تضمینی خریداری و تبدیل به با کیفیت‌ترین شکرسفید می‌کرد.
خصوصی‌سازی اما راه تنفس این صنعت پویا که علاوه بر بسترسازی برای افزایش بهره‌وری، زمینه اشتغال مناسب صنعتی در یکی از مناطق نسبتا پرجمعیت فارس و ماندگاری روستائیان به ویژه کشاورزان را فراهم کرده بود، را بست. کارخانه‌ای که تلاش‌های چندباره و تغییر سرمایه‌گذار، یک دهه در رکود و تعطیلی معلق ماند.
مهرماه ۱۴۰۰، رئیس جمهور طی سفری که به فارس داشت، نوید احیای این ۲ واحد تولیدی را داد. آیت‌الله رئیسی ضمن ۲۲ مهر سال ۱۴۰۰ از کارخانه آزمایش مرودشت بازدید کرد تا نتیجه کار، قرار گرفتن برنامه احیای این صنعت در لیست مصوبات سفر باشد.
همان سال، معاون اجرایی وقت رئیس جمهوری نیز از کارخانه قند ممسنی بازدید و لزوم احیای آن را به عنوان یکی از مطالبات جدی مردم، در فهرست موضوعات مهم برای تصویب به عنوان مصوبه سفر، تایید کرد.
اکنون و با گذشت کمتر از ۲۰ ماه از مصوبات سفر هیئت دولت، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری فارس، پیرامون روند احیای کارخانه قند ممسنی به خبرنگاران، گفت: احیاء این کارخانه ازجمله مصوبات سفر رییس جمهوری در سال ۱۴۰۰ به استان فارس بود؛ این کارخانه در منطقه محروم ممسنی واقع شده و احیاء آن حائز اهمیت است زیرا حداقل ۳۰۰ نفر بصورت مستقیم مشغول به کار خواهند شد.
محسن ربانی‌زاده اضافه کرد: این کارخانه زمانی به یک سرمایه گذار و مجددا به شخصی دیگر واگذار می شود و این دوره گذار باعث شده که یکسری مشکلات در این کارخانه پیش آید و تعدادی از کارگرانی که قبلا در این مجموعه شاغل بودند اکنون مطالبات به حقی دارند که باید پرداخت شود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری فارس با تاکید بر اینکه مطالبات کارگران این مجموعه بررسی شده است،گفت: در پی بررسی‌های انجام شده توسط مرجع قضایی بعضی مطالبات واقعی نیست که حدود۳۰ میلیارد تومان بدهی این کارخانه تخمین زده می شود.
ربانی‌زاده با بیان اینکه اصل مطالبات کارگران کارخانه قند ممسنی پرداخت شده است، گفت: در سفر اخیر استاندار فارس به شهرستان ممسنی نیز مبلغ ۲ میلیارد تومان بعد جلسه با مالک کارخانه به کارگران پرداخت شد.
وی اظهار کرد: سرمایه گذار این کارخانه نیز اسنادی ارایه داده که میزان بدهی به پرسنل کمتر از رقم تعیین شده است ولی در مجموع مهمترین اصل اقتصادی استان فارس احیاء این کارخانه در سریعترین زمان ممکن و رفع موانع پیش رو است.
ربانی زاده تاکید کرد: دور دوم سفر استاندار فارس و مدیران اجرایی استان به شهرستان رستم و نورآباد ممسنی در هفته گذشته انجام و موضوع احیاء کارخانه قند ممسنی در این سفر مورد بررسی ویژه قرار گرفت و استاندار فارس از کارخانه بازدید و در جلسه ای با حضور مسئولان محلی و استانی مقرر شد که ۲ ماه فرصت برای احیاء این واحد صنعتی به سرمایه گذار داده شود تا در این مدت بتواند روند احیاء این کارخانه را پیگیری کند.
وی توضیح داد: به دلیل اینکه سرمایه گذار در دوره‌های گذار این مجموعه نیز وعده‌هایی داده که محقق نشده بود جو بی‌اعتمادی نیز بر فضای این جلسه حاکم بود که به همین دلیل استاندار فارس دستوری مبنی بر اینکه همزمان حضور هیئت حمایت نیز در دستور کار قرار گیرد را صادر کرد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری فارس تاکید کرد: بر همین اساس مکاتباتی با وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی و همچنین هیئت حمایت کشور نیز صورت گرفته که هفته جاری نیز در تهران پیگیری هایی انجام شد که در پی آن مقرر گردید که هیات حمایت بزودی جلسه ای تشکیل و با بررسی موضوع احیاء کارخانه قند ممسنی،این موضوع مورد حمایت جدی در سطح ملی قرار گیرد و روند احیاء آن تسریع شود.
ربانی زاده با تاکید بر اینکه در شرایط حساس اقتصادی کنونی همه دستگاه ها و ارگان ها باید برای حفظ و رونق تولید همراه باشند، افزود: در حال حاضر همسویی خوب و مثال زدنی بین رئیس کل دادگستری و دادستان مرکز فارس با مدیریت ارشد استان وجود دارد ولی در بعضی موارد عده معدودی از قضات در استان به این مهم و حساسیت موضوع رشد تولید و حفظ مشاغل توجه ندارند.
او اضافه کرد: با تعامل خوب مدیریت ارشد دستگاه قضایی فارس با استاندار، بسیاری از مشکلات از پیش روی تولید این استان برداشته شده و انتظار می رود که بعضی قضات نیز در زمان صدور حکم به حساسیت اقتصادی جامعه و ضرورت حفظ اشتغال و تولید توجه داشته و حکمی صادر نکنند که در روند تولید اخلال ایجاد کند.
معاون استانداری فارس گفت: براساس اقدامات انجام شده، پیش بینی می شد که طی یک ماه آینده فاز یک کارخانه قند ممسنی احیاء و تولید شکرسفید آغاز و در فاز دوم نیز فرآوری چغندر قند انجام شود که دستگاه و تجهیزات مورد نیاز آن طی ۲ ماه اخیر به محل کارخانه منتقل شده است و امیدواریم فاز دوم طی ۳ ماه آینده فعالیت خود را آغاز کرده و بطور کامل این کارخانه به چرخه تولید بازگردد.
ربانی زاده در ادامه پیرامون چگونگی حمایت از این صنایع گفت: هیئت حمایت از صنایع کوچک به موجب قانون تشکیل و چند وزارتخانه و دستگاه مرتبط با صنایع و واحدهای اقتصادی در آن عضویت دارند و این هیئت در زمانی به موارد ورود پیدا می کند که بتواند مدیریت منسجم برای رفع موانع به کار گیرد؛ زمانی که این هیئت به موضوعی ورود کرد، دیگر هیچ ارگان یا مرجعی اعم از قضایی، تامین اجتماعی، کار و … ورود نخواهند داشت و تصمیمات به تائید هیئت یاد شده می‌رسد.
تلاش برای احیای کارخانه آزمایش مرودشت
معاون هماهنگی امور اقتصادی فارس در ادامه به آخرین اقدامات و تصمیمات برای بازگشت کارخانه قدیمی آزمایش به چرخه تولید اشاره و خاطرنشان کرد: این واحد تولیدی ازجمله کارخانه هایی است که سالها در حالت رکود بوده و فعالیت و تولید مشخصی ندارد. البته احیای این واحد صنعتی از مصوبات سفر ریاست محترم جمهوری به فارس بوده است.
ربانی زاده ضمن یادآوری اینکه کارخانه آزمایش تهران و مرودشت متعلق به هلدینگ پیام است که شرکت های متعددی در سراسر کشور در اختیار دارد، گفت: کارخانه آزمایش مرودشت زمانی ۱۵۰۰ شغل مستقیم ایجاد کرده بود و در زمینه لوازم خانگی، تولیدات قابل اعتنایی داشت.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری فارس با اشاره به بازدیدی انجام شده مسئولان این استان از کارخانه آزمایش تهران و مصوبه سفر اول هیئت دولت مبنی بر ایجاد ۵۰۰ شغل در مرحله اول بازگشایی آزمایش مرودشت، گفت: در بازدید از کارخانه تهران، علیرغم آنکه مشاهده شد مشاغل متفاوتی در آن سایت مستقر است، اما مسئولان فارس اصرار دارند که همان برند قدیمی و اصیل آزمایش در مرودشت احیاء شود.
او خاطرنشان کرد که نتیجه بازدید تهران این بود که کمیته‌ای تشکیل و جلسه‌ای با هیئت مدیره گروه اقتصادی پیام برگزار و خط تولید متناسب با ظرفیت و توان فارس در کارخانه آزمایش مرودشت، احیاء شود.
معاون استانداری فارس با تاکید براینکه مقدمات احیای این کارخانه فراهم شده است، گفت: خریدارانی حاضر به خرید کارخانه آزمایش مرودشت هستند و این موضوع هم جای مذاکره دارد. احیای این صنعت توسط مدیریت فعلی یا واگذاری به سرمایه‌گذار جدید، با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان، از راهکارهای احیای این واحد تولیدی تعطیل شده است.
ربانی‌زاده در پاسخ به اینکه آیا زمان تقریبی برای احیای این واحدهای تولیدی در نظر گرفته شده است، گفت: فرآیند احیاء باید از جمیع جهات مدنظر قرار گیرد که در پی مطالبات کارگری کارخانه قند ممسنی مرجع قضایی دستور به توقیف و فروش اموال به نفع کارگران داده که طبیعی است در صورت تحقق آن امکان احیاء کارخانه دور از تصور است.
ربانی زاده تاکید کرد: به دلیل تعامل خوب بین مدیریت ارشد استان فارس و قوه قضائیه این موضوع حل و مقرر شده همسویی برای احیاء کارخانه با لحاظ پرداخت حق و حقوق کارگران که باید بطور کامل ادا شود مدنظر باشد.
وی افزود: در سفر اخیر به ممسنی، استاندار فارس مستقیم با نماینده کارگران کارخانه قند مذاکره و درخواست همراهی برای احیاء کارخانه را مطرح کرد و همچنین اعلام شد که باید حقوق کارگران بطور کامل پرداخت شود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری فارس درباره کارخانه آزمایش نیز گفت: برای احیاء این کارخانه نیز مزایده ای برگزار اما ایراداتی بر آن وارد شد که باید بررسی و قطعا روند باید در چارچوب قانونی پیگیری شود.
وی ادامه داد: فرآیندی برای احیاء دو کارخانه قند ممسنی و آزمایش مرودشت تعریف شده که براساس آن پیش بینی می شود ظرف مدت یک ماه آینده فاز اول کارخانه قند ممسنی به چرخه بازگردد و روند احیای کارخانه آزمایش نیز طی ۲ ماه آتی، اجرایی شود. لذا امیدوار هستیم که این واحدها تا پایان تابستان امسال به چرخه تولید بازگردند.
معاون استانداری فارس با بیان اینکه کارخانه روغن نرگس شیراز نیز با تدبیر استاندار، به چرخه تولید بازگشته است، گفت: اخیرا مشکل کارخانه آی تی ام سی نیز رفع شده و تعداد کارگران این مجموعه نیز رو به رشد است؛ از طرفی مشکل ۱۵ ساله کارخانه آی تی آی نیز با توجه به پیگیری های انجام شده و همدلی مدیران استانی و کشوری، طی ماه‌های آینده رفع خواهد شد.
